ยุทธสำหรับพระนครมิได้ประมาท แลเชิญสมเด็จพระแก้วฟ้าออกทอดพระเนตรให้ชำนิชำนาญการณรงค์สงครามเปนส่วนหนึ่งในการที่ให้ทรงศึกษา ผเอิญงาช้างตัวหนึ่งหักไปเท่านั้น
๖วินิจฉัยเรื่องท้าวศรีสุดาจันทร์คบชู้ ในข้อนี้ปินโตโปจุเกตว่า ท้าวศรีสุดาจันทร์มีชู้แต่เมื่อสมเด็จพระราชสามีเสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ แต่เมื่อพิเคราะห์ดูเห็นว่าจะไม่จริง ด้วยเปนความคอขาดบาดตาย นางจะต้องเกรงพระราชอาญา อีกประการ ๑ พระราชนิเวศน์สถานย่อมมีการพิทักษ์รักษากวดขัน ชายชู้เปนแต่ขุนหมื่นพนักงารเฝ้าหอพระอยู่ข้างนอก ยากที่จะมีโอกาศเข้าไปสู่ที่ลับกับนางในได้ ความจริงคงเปนดังกล่าวในหนังสือพระราชพงศาวดารว่า ท้าวศรีสุดาจันทร์คบชู้ต่อเมื่อสมเด็จพระไชยราชาธิราชสวรรคตแล้ว เพราะมาถึงชั้นนี้เปนพระราชชนนี ไม่ต้องต้องอยู่ในความควบคุมเหมือนเมื่อยังเปนนักสนม ทั้งมีอำนาจแลกอปด้วยอิศริยยศบริวารยศอย่างสูงสุดของขัติยนารีเช่นพรรณาในกฎมนเทียรบาล (สำหรับยศพระอัครมเหษี) ว่า “สรงด้วยสหัสธาราเงิน มีราชยาน มีกรมผู้ชายผู้หญิง มีหอพระ มีพระที่นั่งออก (ท้องพระโรง) มีสมโภช มีเลี้ยง ลูกขุนถวายบังคมตรุษสารท ใช้พระราชกฤษฎีกา มีขุนสนม มีขุนช้าง มีขุนม้า มีเรือแห่เรือกัน” ดังนี้ สันนิษฐานว่า อายุของนางก็เห็นจะกว่า ๓๐ ปีไป ใกล้เรือน ๔๐ ก็เลยวางตัวเปนคนแก่ จึงมีโอกาศถึงสามารถคบชู้ได้ ลักษณการที่ท้าวศรีสุดาจันทร์คบชู้นั้น ลองคิดสันนิษฐานรายการดูเห็นว่า เนื้อความ
