หน้า:อธิบายเบ็ดเตล็ดฯ พงศาวดารฯ - ดำรง - ๒๔๖๙.pdf/81

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๗๑

ทรัพย์สินอย่างไรก็กลัวผู้อื่นจะสงสัย เพราะมิได้มีหน้าที่แลโอกาศที่จะทำความชอบความดีอย่างไร นางจึงยกเหตุที่ขุนชินราชเปนราชินิกูลนั้นตั้งให้เปนที่ขุนวรวงศาธิราช (มีตำแหน่งในกรมวังหรือมหาดเล็ก) แล้วให้เปนผู้รับใช้สอยเข้าเฝ้าแหนได้โดยเปิดเผยตามตำแหน่ง เพื่อจะให้มีโอกาศหาสู่กันได้สดวกขึ้น ข้อที่ท้าวศรีสุดาจันทร์ให้ขุนวรวงศาธิราชพิจารณาเลขสมสังกัดพรรค์ เห็นว่าจะเปนการต่อมาอีกชั้นหนึ่งซึ่งเนื่องในเรื่องเจ้าพระยามหาเสนาถูกแทงตาย จะวินิจฉัยในข้อ ๙ ต่อไปข้างหน้า

ความที่กล่าวในหนังสือพระราชพงศาวดารว่า ท้าวศรีสุดาจันทร์ให้ปลูกที่ว่าราชการแลให้เอาราชอาสน์ไปทอดให้ขุนวรวงศาธิราชนั่งว่าราชการที่ริมประตูดินโดยหวังจะให้ข้าราชการยำเกรงนั้น พิเคราะห์ดูเห็นว่า ถ้าทำเช่นนั้นจะกลับเปนการยั่วให้ข้าราชการเกลียดชังโดยหาประโยชน์อันใดมิได้ มูลของความที่กล่าวตรงนี้ เห็นจะเนื่องกับเหตุที่ท้าวศรีสุดาจันทร์มีครรภ์ ดังจะวินิจฉัยในข้อ ๑๐

วินิจฉัยเหตุที่เจ้าพระยามหาเสนาถูกแทงตาย พิเคราะห์ดูในเรื่องท้าวศรีสุดาจันทร์คบชู้ เห็นว่าจับเกี่ยวข้องถึงราชการบ้านเมืองแต่ตั้งขุนชินราชเปนขุนวรวงศาธิราช คงเปนเพราะคนทั้งหลายเห็นท้าวศรีสุดาจันทร์โปรดปรานคนเฝ้าหอพระ เอามาใช้สอยสนิธสนมแลยกย่องให้มียศศักดิ์อย่างนั้น ก็เปนธรรดมาที่จะพากันคิดค้นหาเหตุ ก็เหตุเช่นความประพฤติของท้าวศรีสุดาจันทร์นั้นย่อมเปนการยากที่จะปกปิด