หน้า:ไทยสถาปนากษัตริย์เขมร - สนร - ๒๕๐๕.pdf/51

จาก วิกิซอร์ซ
หน้านี้ได้พิสูจน์อักษรแล้ว
๓๖

ฝรั่งได้สนัด ด้วยว่า เดิมแต่บิดาข้าพระพุทธเจ้ากับพระพุทธเจ้าขึ้นแก่กรุงเทพฯ ฝ่ายเดียว หาได้ขึ้นแก่เมืองญวนไม่ เมื่อครั้งเจ้าเมืองญวน ชื่อ ยาลอง ออกมาแต่กรุงเทพฯ ยกไปตีไกเซิน รวบเอาเมืองเว้ ก็มีรับสั่งโปรดให้เจ้าฟ้าทะละหะผู้เฒ่าจัดพระยากลาโหมเดิม ชื่อ พรหม เป็นแม่ทัพ จัดขุนนางผู้ใหญ่ในเมืองบรรทายเพชรแปดนายกับหัวเมืองห้าหัวเมืองคุมกองทัพเขมรห้าพันคนไปช่วยรบไกเซินจนได้เมืองเว้ เมืองญวนก็ขึ้นกับกรุงเทพฯ ญวนกับเขมรก็เป็นไมตรีกัน ส่งสิ่งของไปมาหากันไม่ขาด ครั้นอยู่มา องค์จัน พี่ชายข้าพระพุทธเจ้า วิวาทกับพี่น้องกัน องค์จันจึ่งออกหากจากกรุงเทพฯ ไปพึ่งญวน ขอขึ้นกับญวนแต่ครั้งนั้นครั้งเดียว ครั้นองค์จันถึงพิราลัยไป จึ่งโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาบดินทรเดชาฯ เป็นแม่ทัพพาข้าพระพุทธเจ้าออกมาสู้รบกับญวน ก็ได้บ้านได้เมืองมาทั้งหมด ยังแต่เมืองพระตะพัง เมืองป่าสัก เมืองตรังไตรตราด เมืองกระมวนสอ เมืองตึกเขมา เมืองอุมน เมืองเปียม เมืองโจดก กำลังคิดอ่านจะสู้รบเอาเมืองทั้งนี้คืนได้จงได้ ก็พอฝรั่งเศสมากับกำปั่นยิงเมืองกวางนาม ญวนเห็นว่า จะมีศึกกระหนาบมาสองข้าง พะว้าพะวัง จะทำศึกกับเขมรไม่ถนัด องญวนแม่ทัพ ชื่อ ทำตานดายทาน องทำตายมาพูดจากับเจ้าพระยาบดินทร์เดชาฯ[1] กับข้าพระพุทธเจ้า ขอเป็นไมตรี ญวนยกมารดาแลบุตรหลานข้าพระพุทธเจ้ากับพระยาพระเขมรราษฎรที่ญวนเก็บได้ไปกับหัวเมืองทั้งแปดนี้มอบให้ข้าพระพุทธเจ้าทั้งสิ้น ขอเป็นไมตรีสืบไปภายหน้า ข้าพระพุทธเจ้าเห็นว่า ได้เมืองแลญาติพี่น้องพระยาพระเขมรราษฎรมาพร้อมแล้ว ๆ คิดสงสารกับพระยาพระเขมรไพร่บ้านพลเมืองที่จะทำศึกกับญวนเหนื่อยลำบากต่อไป จึ่งรับเป็นไมตรี มีศุภอักษรกราบทูลเข้าไปกรุงเทพฯ 


  1. คือ เจ้าพระยาบดินทร์เดชา (สิงห์ สิงหเสนี)