พจนานุกรมกฎหมาย
 | งานนี้ยังไม่เสร็จ สามารถดูและร่วมพัฒนาได้ที่ดัชนีนี้: 1 |
- ขออุททิศ
- แด่
- ครูบาอาจารย์ของข้าพเจ้า
แทบทุกคราวที่ข้าพเจ้าได้อ่านพจนานุกรมกฎหมายของอังกฤษเพื่อช่วยการเรียนโดยลำพังตัวของข้าพเจ้านั้น ข้าพเจ้าคิดเสมอว่า ในบรรดาคำสำคัญ ๆ ในกฎหมายไทย ควรจะได้มีพจนานุกรมขึ้นใช้สักเล่มหนึ่ง เพื่อจะได้เป็นเครื่องช่วยการอ่านและการเรียนให้สะดวกขึ้น แต่ในเมื่อยังมิได้มีผู้ใดทำขึ้นดั่งที่ข้าพเจ้าคิด ช้าพเจ้าจึงได้ค้นคว้า รวบรวม และเรียบเรียงขึ้นช่วยตัวข้าพเจ้าก่อน ครั้นทำไป ๆ รู้สึกว่ามากพอควรที่จะช่วยผู้ที่ต้องการอย่างข้าพเจ้าได้บ้าง ข้าพเจ้าจึงได้ลองพิมพ์หนังสือเล่มนี้ขึ้น โดยให้ชื่อว่า "พจนานุกรมกฎหมาย"
ข้าพเจ้าคิดว่า การเรียนรู้ความหมายในถ้อยคำแห่งกฎหมาย มีคำบางคำที่เราเรียนรู้ได้โดยคำนั้นเอง แต่ก็มีบางคำที่เราหารู้ได้ไม่ และก็ยังมีมากคำที่เราจะรู้ได้ไม่กว้างขวางพอ ทางที่จะช่วยเหลือเราได้ก็ต้องอาศัยคำเก่า ๆ ที่ยกเลิกไปแล้วบ้าง คำธรรมดาที่เกี่ยวข้องแก่การใช้กฎหมายบ้าง และคำของต่างประเทศที่ใกล้เคียงบ้าง เข้าช่วยเหลือเปรียบเทียบกันดู เพราะฉะนั้น ในหนังสือเล่มนี้จึงมีคำเหล่านี้รวมอยู่เท่าที่เห็นควร.
ต้นร่างของหนังสือฉะบับนี้ได้ส่งทะยอยไปพิมพ์ตั้งแต่เดือนเมษายน พ.ศ. ๒๔๗๔ จนบัดนี้จึงสำเร็จ ทั้งนี้ เนื่องจากเวลาของข้าพเจ้าค่อนข้างจำกัดจำเขี่ยเต็มที เหตุนี้จึงได้มีข้อความบางตอนที่ได้พิมพ์ไปแล้วถูกยกเลิกเพราะมีกฎหมายใหม่ออกบังคับแก้ไข.
การกระทำของข้าพเจ้าทั้งนี้ ถ้าหากว่าจะมีอะไรบกพร่อง ก็ขอได้โปรดทราบด้วยว่า ข้าพเจ้าเตรียมตัวพร้อมที่จะได้รับคำแนะนำ ตักเตือน และอภัยจากท่านผู้ใช้หนังสือเล่มนี้อยู่แล้วทุกเมื่อ/.
- ๑๖๙๘ ตรอกบ้านเขมร, ถนนหลวง, พระนคร.
- วันที่ ๒๑ กันยายน พุทธศักราช ๒๔๗๔
_001.svg)
ผู้ที่จะอ่านหนังสือเล่มนี้ ขอได้โปรดเข้าใจด้วยว่า การวางรูปตัวอักษร ข้าพเจ้าได้ดำเนิรตามหลัก "ปธานุกรมของกระทรวงธรรมการ" คือ เรียงตามตัวพยัญชนะตั้งแต่ ก ถึง ฮ ส่วนสระนั้นก็ได้วางลำดับไว้ ดั่งนี้ ะ ั ั ะ า ำ ิ ี ึ ื ุ ู เ เ ะ เ า เ า ะ เ ิ เ ี เ ี ะ เ ึ เ ึ ะ แ แ ะ โ โ ะ ใ ไ
กฎหมายในวงเล็บ เป็นการบอกที่มาแห่งคำแปล หรือที่มาแห่งคำที่ได้ยกขึ้นแปลนั้น ถ้าเป็นคำสำคัญก็ได้บอกตำราที่ควรดูไว้ให้ด้วย
ที่ใดมีคำย่อ ให้เข้าใจดั่งนี้—
| ป.ก.อ. | = | ประมวลกฎหมายลักษณะอาชญา ร.ศ. ๑๒๗ | ||
| ป.ก.ท. | = | ประมวลกฎหมายอาชญาทหาร ร.ศ. ๑๓๐ | ||
| ป.ก.พ. | = | ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ พ.ศ. ๒๔๖๗, ๒๔๗๑ และ ๒๔๗๓ (เท่าที่ออกอยู่แล้ว ๔ บรรพ) | ||
| พ.ธ.ย. | = | พระธรรมนูญศาลยุติธรรม ร.ศ. ๑๒๗ | ||
| พ.ธ.บ. | = | พระธรรมนูญศาลทหารบก พ.ศ. ๒๔๖๕ | ||
| พ.ธ.ร. | = | พระธรรมนูญศาลทหารเรือ ร.ศ. ๑๒๗ | ||
| พ.ธ.ช. | = | พระธรรมนูญศาลทรัพย์ชะเลย พ.ศ. ๒๔๖๐ | ||
| พ.ร.บ. | = | พระราชบัญญัติ | ||
| กฎห์ | = | กฎหมาย | ||
| กฎม์ | = | กฎมณเฑียรบาล | ||
| กฎส์ | = | กฎเสนาบดี |
งานนี้ ปัจจุบันเป็นสาธารณสมบัติแล้ว เพราะลิขสิทธิ์ได้หมดอายุตามมาตรา 19 และมาตรา 20 ของพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 ซึ่งระบุว่า
- ถ้ารู้ตัวผู้สร้างสรรค์ ในกรณีที่ผู้สร้างสรรค์เป็นบุคคลธรรมดา
- ลิขสิทธิ์หมดอายุเมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ผู้สร้างสรรค์ถึงแก่ความตาย
- ถ้ามีผู้สร้างสรรค์ร่วม ลิขสิทธิ์หมดอายุ
- เมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ผู้สร้างสรรค์ร่วมคนสุดท้ายถึงแก่ความตาย หรือ
- เมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ได้โฆษณางานนั้นเป็นครั้งแรก ในกรณีที่ไม่เคยโฆษณางานนั้นเลยก่อนที่ผู้สร้างสรรค์ร่วมคนสุดท้ายจะถึงแก่ความตาย
- ถ้ารู้ตัวผู้สร้างสรรค์ ในกรณีที่ผู้สร้างสรรค์เป็นนิติบุคคล หรือถ้าไม่รู้ตัวผู้สร้างสรรค์
- ลิขสิทธิ์หมดอายุเมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ได้สร้างสรรค์งานนั้นขึ้น
- แต่ถ้าได้โฆษณางานนั้นในระหว่าง 50 ปีข้างต้น ลิขสิทธิ์หมดอายุเมื่อพ้น 50 ปีนับแต่ได้โฆษณางานนั้นเป็นครั้งแรก
